Op een dag ontdek je dat je kind verslaafd is. Of je het al langer vermoedde of dat het als een complete verrassing kwam: het is alsof de grond onder je voeten wegzakt. Misschien voel je schaamte, schuldgevoel, boosheid of machteloosheid. Of allemaal tegelijk. En je vraagt je af: wat nu? Hoe help ik mijn zoon of dochter hieruit? En ben ik als ouder verantwoordelijk voor deze situatie?
Wat je absoluut moet doen
Het allerbelangrijkste is dat je het gesprek aangaat. Niet op een beschuldigende manier, maar vanuit echte bezorgdheid. Laat merken dat je er bent, ook al ben je misschien teleurgesteld of boos. Verslaving is geen keuze die iemand bewust maakt, het is een ziekte die zich stilletjes ontwikkelt. Jouw kind heeft nu vooral steun nodig, geen verwijten.
Informeer jezelf grondig. Of het nu gaat om alcohol, drugs, gokken of gamen, elke verslaving heeft zijn eigen kenmerken en behandelmogelijkheden. Bij THE YOUTURN, een bekende afkickkliniek, zie je bijvoorbeeld dat behandelingen altijd maatwerk zijn. Wat werkt voor de een, hoeft niet per se te werken voor de ander.
Blijf eerlijk communiceren, ook als dat moeilijk is. Stel duidelijke grenzen zonder je kind af te wijzen. Je mag best zeggen dat je bepaald gedrag niet accepteert, maar maak onderscheid tussen de persoon en de verslaving. Je kind is niet zijn verslaving.
Dit moet je juist niet doen
Ga vooral niet in ontkenning. "Het valt wel mee" of "het is maar een fase" zijn zinnen die je situatie alleen maar erger maken. Hoe eerder je erkent dat er echt een probleem is, hoe sneller er hulp kan komen.
Probeer het ook niet in je eentje op te lossen. Veel ouders denken dat ze zelf hun kind kunnen redden door extra streng of juist extra toegeeflijk te zijn. Maar verslaving is complex en vraagt om professionele begeleiding. Een prive afkickkliniek zoals THE YOUTURN heeft de expertise en ervaring die jij als ouder simpelweg niet hebt.
Neem niet alle verantwoordelijkheid op je. Ja, ouders hebben invloed op hun kinderen. Maar verslaving ontstaat door een combinatie van genetische aanleg, sociale factoren en persoonlijke kwetsbaarheid. Jezelf volledig de schuld geven helpt niemand en maakt je juist minder effectief in het ondersteunen van je kind.
Maakt het uit waaraan je kind verslaafd is?
Eigenlijk niet zo veel als je zou denken. Of het nu gaat om cocaïne, alcohol, medicijnen of online gokken, het mechanisme achter verslaving is hetzelfde. De hersenen raken gewend aan een bepaalde prikkel en vragen steeds meer. Natuurlijk verschillen de fysieke risico's en de behandelingen, maar de emotionele impact op jou en je kind is bij elke verslaving enorm.
Is het altijd jouw schuld?
Nee, absoluut niet. Verslaving is multifactorieel. Natuurlijk speelt opvoeding een rol, net als genetica, trauma's, sociale druk en zelfs domme pech. Bij THE YOUTURN werken ze met het hele gezinssysteem, juist omdat ze weten dat verslaving niet te wijten is aan één persoon of één moment.
Als ouder kun je jezelf natuurlijk wel afvragen of je bepaalde signalen hebt gemist of situaties anders had kunnen aanpakken. Die zelfreflectie is waardevol, maar laat het geen schuldcircus worden. Focus je energie op wat je wel kunt doen: er zijn voor je kind en samen werken aan herstel.